SZABLA HUSARSKA WZ 1750 BEZ POCHWY NA TABLO VIVAT HUSSARIA

SZABLA HUSARSKA WZ 1750 BEZ POCHWY NA TABLO VIVAT HUSSARIA

 
Producent: Płatnerze (WZ 1750)

Dane techniczne:

Długość: 91 cm
Waga: 1,2 kg

Szabla husarska to nazwa szabli używanych przez jazdę polską (w tym przez husarię)  w  XVII i XVIII-wiecznej Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Jej pierwowzorem była szabla węgiersko – polska, powszechna w Polsce w XVI wieku.

Polska szabla husarska łączyła w sobie najlepsze cechy broni zachodnich i wschodnich. Charakterystyczna, lekko zakrzywiona, długa głownia wykończona została tzw. piórem – ostrzem obustronnym. Rękojeść była stosunkowo ciężka, o niemal całkowicie zamkniętym kabłąku. Jej masa pozwalała na lepszą kontrolę nad szablą. Rozbudowany jelec chronił dłoń przed szablą przeciwnika i zapewniał szabli dłuższą żywotność przez wzmocnienie jej w miejscu łączenia rękojeści z głownią. Znajdujący się po jego środku paluch, osłaniał kciuk i umożliwiał szybkie wycofanie broni po nieudanym ataku.

Prezentowany model jest wierną repliką szabli husarskiej. Wykonany z najwyższej jakości stali toledańskiej.

Na jednej stronie ostrza wygrawerowany jest napis: „VIVAT HUSSARIA”. Druga strona ostrza jest gładka, ale przystosowana do grawerunku.

Długość tabla: 110 cm
Wysokość tabla: 20 cm
Waga tabla: 2 kg

Rys historyczny:

Historia szabli w wojsku polskim sięga drugiej połowy XV wieku. Trafiła ona do Polski za pośrednictwem Węgier, utrzymujących kontakty z Turkami.
Początkowo była wyłącznie bronią lekkozbrojnej jazdy i piechoty, lecz nawet rycerstwo, posługujące się podczas bitew mieczem, chętnie korzystało z szabli w czasie podróży, polowań i rozmaitych świąt. Służyła im przede wszystkim tam, gdzie występowali bez zbroi, a chcieli mieć przy boku skuteczną broń.
Do początku XVI wieku szabla zyskała w Polsce olbrzymią popularność. Już w 1503 roku na ulicach Krakowa mawiano, że nikt nie chciał kupować mieczy, wszyscy woleli szablę.

Tak szybka kariera szabli związana była z najazdami rabunkowymi Tatarów Krymskich na ziemie Rzeczypospolitej. Kawaleria tatarska, uzbrojona w łuki i niekiedy również szable była przede wszystkim bardzo mobilna i nieuchwytna. Atakowali w niewielkich grupach nazywanych besz-basz (pięć głów). Adoptowanie szabli do uzbrojenia polskiej jazdy było militarną koniecznością tamtych niespokojnych czasów. Najazdy Chanatu Krymskiego na Rzeczpospolitą były szczególnie częste w latach 1474-1534 oraz w latach 1605-1633. Najazdy te, liczne wojny z Rosją, a także przymierze wojskowe Tatarów z Kozakami (1648-1654) wymusiły zmiany w polskim wojsku, które wykraczały poza modernizację uzbrojenia. Po reformach sejmu w 1562 r. stałe wojsko zaciężne, zwane obroną potoczną zastąpione zostało przez wojsko kwarciane, utrzymywane z ¼ dochodów króla.
Ponadto na początku XVI stulecia wypracowano nowy szyk bojowy jazdy zwany starym urządzeniem polskim. Dwa silne hufce (czelny i walny) ustawione jeden za drugim wspomagane były na flankach przez trzy linie mniejszych hufczyków – posiłkowe, czarne i stracenia. W drugiej połowie XVI wieku włączono do szyku oddziały piechoty i artylerii.

Husaria będąca początkowo lekkozbrojną jazdą w połowie XVI wieku przejęła rolę kopijników. Uzbrojeni w kopie (tylko towarzysze), szable, napierśniki i napleczniki oraz hełmy (często kapaliny), husarze stanowili trzon polskiej armii. Od lat 30. XVII wieku liczebność husarii była stopniowo ograniczana ze względu na wysokie koszty utrzymania. Zrezygnowano z napleczników na rzecz lamparcich i tygrysich skór.  Zaczęto używać pistoletów. W latach 90. XVII wieku, pod koniec wojen z Turcją, zamiast kopii towarzysze uzbrajani byli w muszkiety.
Husaria przesądziła o spektakularnych wygranych w takich bitwach jak: bitwa pod Curtea de Arges (1600), bitwa pod Kircholmem (1605), bitwa pod Kłuszynem (1610), bitwa pod Chocimiem (1621) czy bitwa pod Wiedniem (1683). Przetrwała do połowy XVIII wieku.